تار و پود فرش را به دولت ها گره نزنید!

سایت اطلاع رسانی فرش ایران - کارپتور

این مطلب 16 سال قبل در تاریخ 23/09/1387 در مصاحبه علیرضا قادری با روزنامه قدس اظهار شده و متعاقبا در نسخه فبلی سایت کارپتور (carpetour.com) منتشر گردیده بود.
نویسنده در این مجال با مخاطب قرار دادن وزیر وقت، سید مسعود میرکاظمی، نسبت به عملکرد مدیران گلایه نموده و خواستار رسیدگی واقعی به وضعیت فرش و مدیران ناکارآمد دستگاه متولی گردیده بود.
این مطلب از آنجا بازنشر می گردد که متاسفانه هنوز در بر همان پاشنه می چرخد!

روزنامه قدس: نقدی بر اظهارات وزیر بازرگانی؛ تار و پود فرش را به دولت ها گره نزنید

علیرضا قادری
 بحث فرش را به این دولت و آن دولت محدود کردن جفاکاری، آدرس غلط دادن و نابود کردن این هنر و صنعت است

   
    
سید مسعود میرکاظمی، وزیر بازرگانی دولت محمود احمدی نژاد، با تمامی هوشمندی و کیاست، متأسفانه در توضیح علل رکود بازار فرش دستباف در مصاحبه با خبرنگاران در تبریز دچار تناقض گویی گردید.

     وی از یک طرف علل رونق نداشتن بازار فرش را عدم پاسخگویی تولیدکنندگان فرش به نیازهای جهانی و نداشتن مطالعه در بازارهای هدف دانسته و در بخشی دیگر از مصاحبه خود، بالا بودن قیمت تمام شده فرش و مواد اولیه، نبود کارگاههای قالیبافی بزرگ و مسایل معیشتی قالیبافان را دلیل آن برشمرده است.

    اکنون این پرسش ها پیش می آید که: چگونه است که وزیر بازرگانی در تشخیص علل نابسامانی فرش ایران این گونه دچار تناقض می گردد؟ چرا متولی فرش نمی خواهد به تأثیر نداشتن اقدام های سه ساله مرکز ملی فرش بر بهبود اوضاع فرش ایران اعتراف نماید و چرا از اصلی ترین عامل کاهش سهم ایران در بازارهای جهانی فرش یعنی چند برابر شدن قیمت کالا و خدمات نسبت به سال 83 و تثبیت نرخ ارز در کنار سوء مدیریت در این بخش کلامی بر زبان نمی آورد؟
    وزیر بازرگانی در عین حال در پایان مصاحبه از اقدام هایی برای فرش ایران یاد می کند که برخی از آنان برای جامعه فرش ایران بسیار ناشناخته است! فی المثل مشخص نیست که وزارت بازرگانی در خصوص تأمین مواد اولیه مرغوب کدام اقدام عملی را انجام داده که تا این حد مایه مباهات وزیر را فراهم نموده است؟ یا در خصوص طراحی دارهای قالی استاندارد که در اوایل دهه هشتاد توسط فرشید پوریا انجام گردیده، وزارت بازرگانی چه نقشی به عهده داشته است؟ و یا چه اقدام فراگیر دیگری را در این زمینه انجام داده است؟ منظور ایشان از حمایت مالی قالیبافان چیست؟ اگر منظور تسهیلات طرح های زودبازده و داستان پرداخت های افزون بر یکصد میلیارد تومان آقای فرجی است که باید گفت پرونده های قالیبافان در ادارات بازرگانی، اتحادیه های صنفی و سایر جاها معطل شرایط پرداخت تسهیلات بانک ها به قالیبافان مانده است.
    
    در خصوص ارایه آموزش های لازم به قالیبافان نیز مکرر این نکته یادآوری شده که به شهادت آمار واقعی، کاهش روزافزون صادرات و کیفیت تولیدات در سال های اخیر، ارایه این آموزش ها در جهت ارتقای کیفیت قالی ایران تأثیری جز اتلاف اعتبارات و منابع عمومی در برنداشته است.
 

جناب آقای وزیر، بهتر است سری به بازارهای فرش ایران زده و گفتگوی رو در رویی با مدیران تشکلها و تولیدکنندگان صاحب سبک فرش در نقاط مختلف کشور داشته باشند تا حداقل در هزینه کرد اعتبارات مرتبط با فرش وسواس بیشتری به خرج دهند.
    در بخشی از مصاحبه وزیر محترم، اشاره به 1.5 میلیون شاغل در صنعت فرش گردیده است. حداقل انتظار از وزیری که متولی معیشت 1.5 میلیون شاغل و خانواده آنها است، این است که اجازه ندهند گزارش های بی مایه و آمارسازی های مراکز تحت مدیریت، تا آنجا آدرس خطا بدهند که ایشان مجبور به هزینه کردن از شأن وزارتی و اعتبار وزارتخانه برای جبران بی تدبیری و کم کاری آنان گردند. و یا رئیس مرکز توسعه تجارت که معاون وزیر محترم بوده و باید راهکارهای اساسی و اندیشمندانه ای را برای توسعه تجارت کشور ارایه کرده و زمام امور را برای رسیدن به اهداف برنامه چشم انداز و ایران 1400 محکم و حکیمانه در دست داشته باشد، تحت تأثیر آمارهای بی اساس مرکز ملی فرش ایران و شرکت سهامی فرش و در اولین واکنش رسمی به دستور رئیس جمهور در حاشیه دیدار استانی، بافندگان را برای رقابت با تولیدکنندگان سایر کشورها رسماً و بی محابا به تولید فرش ارزان قیمت دعوت کند.

فرش ارزان قیمت چه صیغه ای است؟
فرش از مواد اولیه، طرح و نقشه، رنگرزی و بافت تشکیل می شود. دیگر از کجای این بخش ها می شود زد و قیمتها را پایین تر آورد !؟ تا این لحظه تولیدکنندگان تجاری باف تمامی راه ها را در کاهش قیمت(بخوانید کاهش کیفیت) از طریق مصرف مواد اولیه نامرغوب، رنگرزی ارزان !شیمیایی، کپی هزارباره نقشه ها و هزینه نکردن برای تهیه نقشه، کاهش دستمزد بافندگان و... رفته اند و هنوز نتوانسته اند به قول رئیس محترم مرکز توسعه تجارت فاصله 4 برابری قیمت خود را با رقبا کاهش دهند.
    ایشان در گفتگو با یک خبرگزاری می فرمایند: در اوضاعی که فرش تولیدی مشابه ایران با یک چهارم قیمت در بازارهای دنیا عرضه می شود «باید» تولیدکنندگان فرش ایران هزینه ها را کاهش دهند! و قیمتها را پایین بیاورند. !  و ادامه می دهند: تولید فرش ارزان راهکاری مناسب! برای حضور در بازار رقابتی جهان است !

 دعوت رسمی و علنی به ارزان بافی هیچ راه منطقی و ریاضی دیگری جز کاهش بیش از پیش کیفیت و تنزل ارزش فرش های تولیدی و در نتیجه، حذف بیش از پیش از بازارهای جهانی را تبلیغ نمی کند.

  این دعوت رسمی و علنی به ارزان بافی هیچ راه منطقی و ریاضی دیگری جز کاهش بیش از پیش کیفیت و تنزل ارزش فرش های تولیدی و در نتیجه حذف بیش از پیش از بازارهای جهانی را تبلیغ نمی کند. مقایسه بافنده ایرانی با بافندگان چینی و هندی و پاکستانی و افغانی که فقر بافته های آنان به زعم مدیران ارشد و متولیان فرش کشور جا را برای فرش ایران تنگ کرده است، مقایسه ای غیر کارشناسانه و عملاً دعوت به ورود در عرصه رقابت با کشورهای فقیری است که در جنگ فقر و بقا و تنها و تنها برای لقمه نانی و زنده ماندن می بافند. چگونه باور و تصور می کنیم که بتوانیم در چنین عرصه ای از رقابت قرار گیریم؟ آیا بافندگان ایرانی حاضرند در شرایط کارگران و کودکان کار پاکستانی و هندی و... به تولید فرش بپردازند؟ یا اینکه عطای دارهای فرش را به لقایش بخشیده و رو به شهر های بزرگ می آورند تا با مشاغل غیرمولد، بار مشکلات اقتصادی کشور را بیشتر و مدیریت امور را با اختلالی بیش از پیش مواجه کنند؟

مسئول «بالا بودن قیمت تمام شده، بالا بودن بهای مواد اولیه، نبود کارگاههای مجتمع قالی بافی و مسایل معیشتی قالیبافان»
که به عنوان دلایل کاهش صادرات از سوی وزیر مطرح شده، کدام دستگاه است؟
آیا وزارت بازرگانی مسئول و متولی دیگری را برای این مشکلات به عنوان پاسخگو می شناسد؟
اگر اینگونه است، کدام دستگاه باید پاسخگوی مشکلات فرش کشور و اقدام های واقعی و موثر باشد؟
در متن گزارش این خبرگزاری آمده است:
«وزیر بازرگانی تأمین منابع اولیه فرش، حمایت مالی از قالیبافان، ارایه آموزش های لازم، طراحی دارهای قالی استاندارد و انجام اقدام های موثر در اطلاع رسانی بین المللی را از اقدام های دولت نهم در راستای رونق بخشیدن به صنعت فرش دستباف عنوان کرد.»

جناب وزیر، از شما استدعا داریم برای صیانت از جایگاه محترمی که در آن قرار دارید از آنها که با آمارها و گزارش های خود موجب چنین اظهاراتی از جانب شما شده اند بخواهید تا فرمایشات شما را که به طور طبیعی باید مبتنی بر گزارش های مراکز تحت پوشش وزارتی باشد، برای خود شما ثابت کنند. واقعاً به عنوان وزیر بازرگانی و مسئول فرش کشور اعتقاد دارید که مدیریت های تحت پوشش شما کمترین کاری در این زمینه انجام داده اند؟ مسئولیت این اظهارات به دور از واقعیت، همان گونه که بارها در جهت حفظ حرمت آن وزارتخانه گفته ایم، بر دوش کسانی است که وزیر محترم را با ارایه آمار و ارقام نادرست به خطا برده و از احترام، اعتبار و جایگاه ایشان هزینه می کنند. تا آنجا که وزیر نیز این امر را از افتخارات دولت نهم به شمار می آورند !

 همیشه دولتها از این بخش برای رفع اشتغال استفاده کرده اند
  باید به عرض برسانم، مشکلات فرش کشور در طول این دوره مدیریتی و این دهه و این سده به وجود نیامده است و ریشه های آن عمیق تر و قدیم تر از اینهاست. دولت، نهم و هشتم و... ندارد. متأسفانه همیشه دولتها از این بخش برای رفع اشتغال استفاده کرده و تنگناهای بحران قیمت پایین نفت و یا تحریمها متوجه قابلیت های این بخش شده و در دوران رونق تولید و عرضه نفت، دوباره آن را به فراموشی سپرده اند. این خیل عظیم قالیباف ناشی از سوء برنامه ریزی و ایجاد تورم بیش از طاقت اشتغال در این بخش است.
    
    بحث را به این دولت و آن دولت محدود کردن جفاکاری، آدرس غلط دادن و نابود کردن این هنر و صنعت است. اصول برنامه ها و طرحها همگی خوب و منطقی اند و نیاز آن نه امروز و دیروز بلکه به استناد اسناد و مدارک، سابقه ای بیش از 80 ساله در دستگاه های دولت ایران و دست اندرکاران فرش داشته و دارد. مسأله مهم اجرا و چگونگی اجرای برنامه ها و نیز وجود سیستم نظارتی حاکم بر آن است.
    
تولیدکنندگان و کپی کنندگان خارجی در خلا مدیریت فرش ما رشد کرده اند!
مدیران شما در بخش فرش دستباف به جای چاره اندیشی برای اعتلای فرش کشور به دنبال راهی برای ورود و عضویت در اتحادیه جهانی فرش دستباف هستند! و رسماً از رسانه ها اعلام می کنند که ضروری است اپک فرش تشکیل شود تا کشورهای تولیدکننده تولیدات خود را با قیمت واحدی! به بازارهای جهانی عرضه کنند. این یعنی عقب نشینی.
تولیدکنندگان و کپی کنندگان خارجی باید میلیاردها دلار هزینه کنند تا فرش ایران را در کنار خود ببینند. آنها در خلا مدیریت فرش ما رشد کرده اند. حالا باید بیایند و گرد یک میز بنشینند و ایران هم یک رأی از مثلا 6 رأی! فکر می کنید منافع ملی و فرهنگی ما را بر منافع خود ترجیح داده و با این سناریو شاهزاده فرش ایران رقبای خود را شکست داده، خانه نشین کرده و پیروزمندانه باز می گردد تا بر اریکه قدرت و عزت بنشیند؟ مدیران فرش ما به دنبال این هستند تا با اعزام افراد به کشورهای تولیدکننده ببینند آنها چکار می کنند تا ما از آنها برای حضور موءثر در بازارهای جهانی تقلید کنیم!! واقعاً فرش ما معطل به این امر است که بداند آنها چکار می کنند؟!!