موزه فرش آستان قدس رضوی

اولين موزه آستان قدس رضوي در سال 1324 هجری شمسی، در مجاورت مقبره شيخ بهايي گشايش يافت كه در آن علاوه بر اشيای تاريخي، سه تخته قالي متعلق به دوره صفوي در معرض نمايش بود. در سال 1356 هجری شمسی، با ساخت و راه اندازي موزه مرکزی آستان قدس رضوی، تعداد بيشتري از قالي‌هاي موجود به نمايش درآمدند. افزایش روز افزون نذور و اهدای قالی به آستان قدس رضوی که موجب غنای مخازن شده بود، مسؤولان را بر آن داشت تا در سال 1377 هجری شمسی اولين گنجینه تخصصي فرش و منسوجات را در محل ساختمان گنجينه قرآن ونفايس راه اندازي كنند. با عنایت تولیت وقت آستان قدس رضوی در سال1383 احداث ساختمان بزرگ‌تر و مناسب تری برای موزه تخصصی فرش، در جنب موزه مرکزی آغاز و در آبان 1390 و همزمان با عید سعید غدیر خم، راه اندازی شد.

قدیمی ترین قالی‌های موزه فرش آستان قدس که دارای اشعاری درباره امام رضا(علیه‌السلام) است، از نوع قالی پرده‌ای هستند. قالی پرده‌ای نوعی قالی است که به عنوان پرده در ورودی اماکن مذهبی (تکایا، حرم امازادگان)، کاخ‌ها و منازل آویز می‌شود و علاوه بر حفاظ، زینت بخش مکان مورد استفاده نیز بود.
این قالی‌ها به صورت ساده، شکاف دار، یک رو یا دو رو بوده و از نظر طرح و اندازه به شکل‌های مختلفی مطابق با محل استفاده‌شان تولید می‌شوند. از گذشته استفاده از قالی پرده‌ای در ورودی حرم مطهر امام رضا(علیه‌السلام) بویژه در فصول سرد به صورت گسترده رواج داشته است.

موزه فرش آستان قدس رضوی پیشتر در بنایی کوچکتر مستقر بود ولی ساختمان جدید و کنونی آن در سال ۱۳۹۰ به‌صورت گنجینه‌ای مستقل در مجاورت موزه مرکزی آستان قدس رضوی و در ساختمانی سه طبقه افتتاح و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

طبقه همکف این موزه به نمایش قالی‌ها و فرش‌های بافته شده در نواحی مرکزی و شرقی ایران و نیز برخی قالی‌های پرده‌ای اختصاص یافته است که در زیبایی کم‌مانند تلقی می‌شوند.

طبقه دوم موزه محل نشان دادن قالی‌ها و فرش‌های بافته شده در مناطق غرب و شمال غربی ایران و همچنین قالیچه‌ها و گلیم‌های بافته شده توسط هنرمندان فرشباف عشایر و ایلات کشور است و طبقه منهای یک به نمایشگاه قالی‌ها و گلیم‌های بافته شده در دوره‌ی صفوی و فرش‌های بزرگ بافته شده در مشهد اختصاص یافته است.

این قالی‌ها از جنبه‌های متعددی از جمله قدمت و دیرینگی، اصالت و نفاست و لحاظ شدن ویژگی‌های هنری بدیع و درخور توجه هستند.

موزه فرش آستان قدس رضوی را می‌توان به‌عنوان بزرگ‌ترین موزه تخصصی فرش در خاورمیانه دانست که حدود یکصد تخته فرش را به نمایش عمومی درآورده است و شمار بسیاری فرش را نیز در مخزن خود به شیوه تخصصی نگاهداری می‌کند.

نزدیک به ۹۰ درصد فرش‌های این موزه توسط بانیان خیر و عاشقان حضرت رضا (ع) در زمان‌های مختلف به این مجموعه اهدا و وقف و بقیه آن نیز به سفارش این مجموعه برای استفاده در حرم مطهر رضوی و دیگر اماکن متربکه خریداری ‌شده است.

موزه تخصصی فرش آستان قدس رضوی
ساعات بازدید: هرروز از ساعت ۸ تا ۱۲:۳۰ روزهای شنبه تا چهارشنبه و از ساعت ۸ تا ۱۱:۳۰ روزهای پنج‌شنبه‌ و جمعه‌ و ایام تعطیل رسمی
نشانی: صحن کوثر حرم مطهر رضوی، مجاور موزه مرکزی آستان قدس رضوی.