دلفریبی و جادوی فرش های قشقایی

سایت اطلاع رسانی فرش ایران - کارپتور

دکتر امین عسلی دانش آموخته دکترای رشته معماری دانشگاه هنر کاربردی در اتریش با بیش از دو دهه فعالیت هنری و تجاری موند گالری را در سال 2012 در شیراز پایه گذاری کرده است که شعار آن «گسترش شیوه‌ی زیست پارسی» است.

وی در حاشیه رویداد از افسانه تا اصالت در گفتگو با کارپتور گفت « بداهه‌سرایی (improvisation) در اغلب هنرهای اصیل پارسی امری معمول است به طوری که آثار بی‌بدیل موسیقی، شعر، نگارگری و قالیبافی ایرانی همگی وام‌دار اندوخته‌ی شناختی هنرمند خالق اثر هستند آن هم دقیقا در زمان اجرای اثر برای اولین و احتمالا آخرین بار.»

وی اضافه کرد الگوها و اصول در لایه‌ای با ترشحات ذهنی هنرمند در لایه‌ای دیگر ترکیب می شوند و یک اثر اصیل به دنیا میاید. در قالیبافی مخصوصا در سبک های ایلاتی و روستایی که ساختارهای ذهنی بافندگان در چارچوب‌ها و قیود زندگی شهری محصور نیست، خاصیت پدیدآورندگی و شاعرانگی در حین بافت قالی خودنمایی‌های بسیار می کند و هر یک قطعه‌ی بافته منحصر بفرد و تکرار نشدنی‌ است. حتی امروزه که نقشه‌های از پیش کشیده‌ شده در اختیار بافندگان قشقایی قرار دارد، عنصر خلاقیت و رهایی انتخاب رنگ و ترکیب‌بندی را نمی توان از آنان گرفت.  بهمین دلیل فرش های قشقایی یکی از معروف ترین و مرغوب‌ترین  انواع فرش‌های دست باف ایران هستند، فرش‌هایی که تاریخ طولانی دارند و نتیجه سعی و استعداد و هنر چندین صد ساله‌ی افراد پرتلاش ایلات قشقایی هستند.

بافندگان قشقایی با رغبت فراوان سختی تولید آثار موزون و دلفریب را بر عهده می گیرند. حاصل آن اما جادویی ا‌ست. ای بسا بر پایه‌ی همین دلایل مستحکم است که قالی قشقایی جفت بافی ندارد. حتی در فرشهای بزرگ پارچه که چند بافنده‌ همزمان و همراه یکدیگر آن را می‌بافند قرینگی صد در صد وجود ندارد و ملاحت دیدار این فرشها در لابه‌لای امواج ذهنی بافندگان آن تا ابد شناور می‌ماند.

گفتنی است رویداد از افسانه تا اصالت توسط موزه فرش ایران، مجموعه ایران گره و استارتاپ چمروش با نمایش 40 گزیده قالی اصیل ایران در 29 اسفندماه 1401 آغاز بکار کرد و تا 12 فروردین 1402 ادامه یافت.