"روز ملی فرش" یکی از مطالباتی بود که در سالهای گذشته
هر از گاه به صورت جسته و گریخته از سوی فعالان این بخش و حتی گاه
از سوی مدیران نهادهای رسمی دست‌اندرکار فرش کشور مطرح می‌گردید.
از آنجا که طرح این خواسته عمدتا نمودی تشریفاتی داشته و بدون هیچ مطالعه پشتیبان، هدف‌گذاری معین و انتظارات پیش‌بینی شده طرح گردیده و منافع و دستاوردهای ممکن و محتمل آن نیز بر فعالان بخش معلوم نبود، به‌طور طبیعی از اجماع، پشتیبانی و مشارکت کنشگران بی‌نصیب ماند و هیچگاه توفیق طرح فعالانه پیدا نکرد.
از دیگر دلایل بی‌نتیجه ماندن این خواسته عدم وارد کردن این درخواست به مجاری رسمی و طی مراحل اداری و تشریفات قانونی مربوطه بود. چیزی که موجب به درازا کشیده شدن مساله تا ظاهر شدن یکباره آن در تقویم رسمی کشور گردید.
حال به‌رغم تعیین بیستم خرداد ماه به عنوان روز ملی فرش، همچنان چرایی انتخاب چنین روزی در کنار ضرورت، کارکردها و منافع آن نه تنها نزد کنشگران و فعالان بخش، بلکه حتی نزد مدیران رسمی نیز گنگ و ناپیداست.
ساز و کار معلول سنتی طرح و بررسی موضوعاتی از این دست، که همواره به‌صورتی تشریفاتی و بدون مشارکت واقعی و حداکثری فعالان اصلی و حتی گاه بدون نظر خواهی و نظرسنجی ایشان انجام گردیده و می‌گردد موجب شده تا پس از تعیین چنین روزی، صحت و صلاحدید این انتخاب مورد تردید و اعتراض فعالان قرار گیرد.
انتخاب بیستم خرداد ماه مصادف با روز صنایع دستی، نه از سوی فعالان و حتی نه از سوی دستگاه مسئول و بظاهر متولی فرش بلکه به‌صلاحدید فداحسین مالکی، از نمایندگان وقت مجلس و در نتیجه تلاش و پیگیری وی بانجام رسیده و اطلاعات در دسترس، تنها حاکی از همکاری و مساعدت رییس وقت موزه فرش ایران با نماینده یاد شده است. شک نیست که نماینده محترم زاهدان و نیز پریسا بیضایی، مدیر زحمتکش وقت موزه فرش، از سر دلسوزی، با نیتی خیرخواهانه به این موضوع ورود کرده‌اند و چه بسا برای مشارکت افراد و مجموعه‌های ذینفع دست یاری نیز دراز کرده باشند، ولی از آنجا که به‌طور طبیعی این پیشنهاد را به متولی امر ارایه می‌کنند و به تجربه ثابت شده که متولی نیز از مشارکت در طرح‌هایی که خود پیشنهاد دهنده آن نباشد با بی‌اعتنایی عبور می‌کند، مساله تقریبا در سکوت و بی‌خبری نسبی فعالان پیش رفته و به ثمر رسیده است.
اکنون و در بادی امر دو راه پیش روی فعالان و دستاندرکاران فرش است. یکی اینکه با چنین انتخابی همراه شوند و یکی دیگر آنکه با تلاشی البته مضاعف و زمان‌بر در پی تغییر زمان تعیین شده برآیند. در هر حال باید دانست مادام که سوالات اصلی در زمینه ضرورت، اهداف، کارکردها و نتایج مورد انتظار بی‌پاسخ بماند، بحث بر سر انتخاب و معرفی این یا آن روز دعوایی بی‌نتیجه و کاهنده خواهد بود. متاسفانه همین تنها یک امر، شاهد گویا و صادقی است بر ناتوانی دستگاه متولی و عدم ارتباط موثر، منطقی و کارساز این دستگاه با فعالان و کنشگران و مالکان اصلی این بخش. دستگاهی که حالا نشان داده که حتی در بحث‌های فرعی و انجام وظایف ضمنی خود نیز توفیقی بدست نیاورده است.
روند تصویب روز فرش چگونه طی شد
تعیین و ثبت روزی تحت عنوان «روز ملی فرش» از سوی فدا حسین مالکی نماینده مردم زاهدان در ۲۹ مردادماه ۱۳۹۹ با توجه به شعار سال (جهش تولید) و تاکید بر توسعه اقتصاد بدون نفت و نیز با هدف رونق صادرات به ریاست شورای فرهنگ عمومی وقت پیشنهاد داده شد.
در تاریخ ۲۶ شهریورماه ۱۳۹۹ پیشنهاد نماینده مردم زاهدان در دستور کار شورای فرهنگ عمومی کشور قرار گرفت و در جلسه ۷۵۳ مورخ ۲۱ بهمن ماه ۱۳۹۹ شورای فرهنگ عمومی کشور، مطرح شد و پس از بحث و بررسی، ۲۰ خرداد ماه، همزمان با روز جهانی صنایع دستی، به عنوان ”روز ملی فرش” با اکثریت آرا تصویب شد. پس از آن روز ملی فرش در تقویم رسمی سال ۱۴۰۱ درج گردید.
بنظر می‌رسد برای ارزش بخشیدن به چنین اقدامی، لازم است دستگاه متولی یکبار هم که شده بدور از نگاه تشریفاتی و وارد کردن موضوع به محافل دست‌چین شده و نیم‌بند با ادای پارلمانتاریستی! با بهره‌گیری از این‌همه امکانات فعال و روزآمد و بدون هزینه، که تاکنون در بهره‌گیری از آنها قصور و سستی صورت گرفته است، ابتدا به سوالات اصلی در چیستی، چرایی و چگونگی آن پاسخ داده و سپس برنامه‌های غیر شکلی و اثربخش خود را برای این روز و نیز تقسیم کار و تشویق به مشارکت تمامی فعالان را ارایه دهد. در غیر این صورت بود و نبود چنین روزی کمترین اثری در توسعه و بهبود وضع و شرایط فرش دستباف کشور نداشته و جز بهانه‌ای برای ایراد خطابه، ارایه آمارهای آنچنانی و وعده‌های بی ثمر متولی در پی نخواهد آورد.
آشنایی با شورای فرهنگ عمومی به‌عنوان مسئول اعتبار بخشی و تعیین روزها و مناسبت‌های کشور
شورای فرهنگ عمومی به عنوان یکی از شوراهای اقماری شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت دارد. براساس آیین‌نامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، این شورا دارای حدود ۳۰ عضو است و هر دو هفته یک بار، به صورت مستمر تشکیل جلسه می‌دهد. در حال حاضر دکتر محمدمهدی اسماعیلی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) رییس و دکتر سیدمجید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی هستند. ۳۴ عضو دیگر این شورا عبارتند از:
شورای عالی انقلاب فرهنگی
شخصیت فرهنگی (دکتر عماد افروغ، استاد دانشگاه)
وزارت ورزش و جوانان
معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری
شورای فرهنگی - اجتماعی زنان
شخصیت فرهنگی / وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
سازمان تبلیغات اسلامی
وزارت کشور
سازمان صدا و سیما
شورای سیاستگذاری ائمه جمعه
وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
جهاد دانشگاهی
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
شهرداری تهران
بنیاد شهید و امور ایثارگران
سازمان برنامه و بودجه
شخصیت فرهنگی - هنری
ستاد کانون های فرهنگی و هنری مساجد کشور
نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه ها
شهرداری تهران
شورای عالی استان ها
وزارت اطلاعات
شورای عالی انقلاب فرهنگی
وزارت آموزش و پرورش
بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس
دانشگاه آزاد اسلامی
شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی
مجلس شورای اسلامی
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
سازمان بسیج مستضعفین
شورای عالی انقلاب فرهنگی
نهاد کتابخانه های عمومی کشور
حوزه علمیه
اهم وظایف شورای فرهنگ عمومی به شرح ذیل می‌باشد:
۱- بررسی کارشناسی درباره تجزیه و تحلیل شرایط و جریانات فرهنگی جهان و تبیین تأثیر کانون‌ها و ابزارهای مهم در این زمینه و اتخاذ تدابیر مناسب و ارائه گزارش تحلیلی جامع به شورای عالی؛
۲- بررسی و تحلیل شرایط و جریانات فرهنگی کشور و سنجش نظام ارزشی جامعه به منظور تعیین نقاط قوت و ضعف فرهنگی و ارائه راه‌حل‌های مناسب؛
۳- برنامه ریزی و هدایت فرهنگ عمومی به منظور تحقق اهداف و اجرای سیاست های فرهنگی کشور، مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی؛
۴- تهیه و تدوین طرح‌هایی برای هماهنگ‌کردن کوشش‌های فرهنگی و هنری و تبلیغی در سازمان‌ها و مراکز رسمی فرهنگی و هنری در جهت اعتلای فرهنگ و هنر و بهبود کیفیت آنها و پیشنهاد طرح‌ها به شورای عالی انقلاب فرهنگی و نیز تهیه و پیشنهاد موضوعات و طرح‌هایی راجع به آن بخش از وظایف شورای عالی که به شورای فرهنگ عمومی مربوط است؛
۵- بررسی آثار فرهنگی مترتب بر سیاست‌ها و اجرای طرح‌ها و برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی به منظور اطمینان از همسویی و عدم مغایرت آنها با اصول سیاست فرهنگی کشور و ابلاغ نتیجه به دستگاه‌های اجرایی و نیز ارائه راه‌حل‌های اصلاحی مورد نیاز؛
۶- تصویب روش‌های اجرایی تشویقی به منظور شکوفایی فرهنگ عمومی در ابعاد مختلف آن؛
۷- تهیه و پیشنهاد طرح های گسترش و بهبود تبلیغات دینی و عمران و احیای مساجد و مجامع مذهبی.
این شورا، به منظور رسیدگی جدی‌تر به برخی موضوعات مهم در ادوار مختلف، اقدام به تأسیس دفاتر و شوراهای فرعی در زیرمجموعه دستگاه‌های فرهنگی نموده است که «کمیسیون نامگذاری روزهای خاص» که وظیفه بررسی نامگذاری این روز را بر عهده داشته، از جمله آن‌هاست.
اگر این مطلب را می‌پسندید از طریق لینک‌های زیر در شبکه‌های اجتماعی به سایر علاقه مندان همرسانی کنید!
دیدگاه ها
با سلام و عرض احترام متن خوبتون برای روز ملی فرش دستباف بسیار عالی و متین بود وکم و کیف ها هم بدرستی اشاره شده و کم محلی و یا قصور متولی هم که فرمودید لذا چون این استارت زده شده و امسال بیستم تیرماه را روز ملی فرش در تقویم زدند اینرا نیک بداریم و امسال برگزار کنیم تا این مهم ثبت و تثبیت گردد کمیت ها وکیفیت ها را هم در سالهای آتی به همکاری حوزه قالی درست میکنیم لذا ما طراحان و نقاشان قالی استانها امسال برای شروع این امر مهم با همت انجمن های طراحان و نقاشان استانها با بر پایی نمایشگاه طرح و نقش قالی در موزه فرش در روز ملی فرش دستباف اقدام کردیم ودر حال مقدمات کار هستیم لذا از مدیر مسئول محترم کارپت تور هم استدعا داریم اگر ممکن باشد در صفحه خبریشان از این مهم یاد بکنند .... با تشکر کیومرث خواجه باشی .
جناب آقای خواجه باشی با سلام وظیفه ما به عنوان رسانه تخصصی پایفشاری بر اصول حرفه‌ای، احترام به فعالان فرش و توجه دادن به ضرورت هایی است که بی توجهی به آنها در کنار مشکلات کلی کشور فشار مضاعفی بر شانه دستاندرکاران وارد کرده است. این تاکیدها به معنی مخالفت با روند ها و سنگ اندازی بر سر راه برنامه ها نیست. در عین حال در مورد برنامه ای هم که در دست اقدام دارید اطلاعات بیشتری ارایه کنید تا بتوانیم به سهم خود با انتشار مطلب مستقلی به توفیق بیشتر برنامه های شما از طریق اطلاع رسانی کمک کنیم. منتظر دریافت اطلاعات از طرف شما هستیم. موفق باشید