گفتگو با محمدکریم صیرفیان فرزند شادروان استاد حاج محمدصادق صیرفیان

سایت اطلاع رسانی فرش ایران - کارپتور

محمدکریم صیرفیان فرزند شادروان استاد حاج محمدصادق صیرفیان و نواده مرحوم استاد حاج آقارضا صیرفیان (بنیانگذار فرش صیرفیان) با پشتوانه تجربه دو نسل قبل، خود بیش از ۳۰ سال است که به تولید فرش دستباف هنری با امضای «کریم صیرفیان» اشتغال دارد.

وی در حین تحصیل در دبیرستان و دانشگاه با زوایای مختلف این هنر والا در محضر پدر آشنا گردید و در کنار تحصیل زیر نظر و آموزش پدر به نظارت در کارگاه های بافت پرداخت و پس از چندین سال کوشش و علاقه پیگیر به مرحله ای رسید که حتی پدر اجازه استفاده از نامش را در کنار نام خویش به وی داد و بدین سان در دوره کوتاهی فرش هایی با دو نام صادق و کریم صیرفیان تولید و به فرش های دوره انتقال معروف شد و طبیعتا اهمیت و جایگاه ویژه ای نزد عاشقان این هنر دارد.  سپس وی با احساس نیاز به استقلال بیشتر، ضمن همکاری با پدر از ایشان اجازه گرفت که دارهای مستقلی برای خود داشته برپا کند که با موافقت پدر، شروعی برای خلق یک شاخه مستقل از خانواده فرش صیرفیان بود.

برند فرش کریم صیرفیان با رعایت چارچوب های هنری خاندان صیرفیان مبنی بر بکار گیری مواد کاملا طبیعی در رنگ و الیاف و استفاده از طرحهای اصیل مکتب اصفهان از سلیقه و ابتکارات شخصی بهمراه نظارت دقیق بهره گرفته است. از جمله آثار منحصر بفرد کریم صیرفیان می توان به بوستان عشق، طاووس، رقص سیمرغ، شکارچرخ، آفرینش دل، چهارفصل، هفت سین، سرو ناز، پنچره ای به بهشت، آرزوی انسان، پردیس ادیان، آفرینش از عدم و بزم شاه عباس اشاره کرد.

وی در گفتگوی اختصاصی با کارپتور گفت «در زمینه فرش دستباف روند بازار به سمتی می رود که کارها تخصصی تر می شود و با ورود فرش های ماشینی نیاز مصرفی فرش دستباف کمتر شده است بطوریکه در گذشته خریداران مطابق بودجه خودشان چاره ای جز خرید فرش دستباف نداشتند اما امروز بیشتر خریدارانی که علاقمند به هنر و فرهنگ ایرانی هستند به دنبال فرش دستباف هستند و به این ترتیب فرش دستباف از سبد خرید اغلب افراد خارج شده و فروش آن هم کاهش پیدا کرده است.»

وی افزود فرش دستباف همواره یک تاریخچه ای از فرهنگ و هنر را بهمراه داشته است و هیچگاه تنها یک کالای مصرفی نبوده است. بخصوص در مورد تولیدات خانواده صیرفیان که در جهان شناخته شده است، تمرکز بر این بوده تا فرش های تولیدی سمبلی از فرهنگ و هنر ایران باشد بنابراین در طراحی فرش از موتیوهای اصیل ایرانی از جمله خطوط اسلیمی و گل های شاه عباسی استفاده می شود همینطور از روناس، قرمز دانه و نیل که رنگ های کاملا طبیعی و اصیل است در رنگرزی بهره گرفته شده است. »

صیرفیان در مورد فرش بزم شاه عباس گفت طراح این اثر مرحوم استاد حاج مصور الملکی یکی از بزرگترین اساتید مینیاتور ایران در دوره معاصر، به سفارش مرحوم پدرم حاج صادق صیرفیان حدود دهه 30 شمسی با الهام از تابلوهای دیواری بزرگ تالار سلطنتی کاخ چهلستون اصفهان کشیده شده است. موضوع نقاشی کاخ چهلستون که این طرح از آن اقتباس شده،

مجلس بزم شاه عباس کبیر و پذیرایی او از ولی محمد خان پادشاه ترکستان و همراهان اوست که قدمت آن به دوره صفوی می رسد. این نقشه توسط مرحود پدر چندین بار بافته شده بود و سالها پیش که من تصمیم به باز آفرینی آن گرفتم پس از حدود شصت سال از طرح آن توسط استاد مصور الملکی، نقشه ها بسیار فرسوده و کهنه شده و قابل یافت نبود به همین دلیل مورد بازنگری، مرمت و اصلاح قرار گرفت و با اضافه شدن جزئیاتی بدون مخدوش کردن اصل طرح و بلکه افزایش غنای آن، این طرح به تعداد بسیار محدود که جنبه منحصر بفرد بودن و  موزه ای بودن آن رعایت شود، دوباره به تولید. علاوه بر سوژه های مختلف انسانی و لباسهای رنگارنگ آنها، فرشهای حتی کف خود تالار که به صورت مخلوط بافی یافته شده است و نیز ظروف مختلف و پنجره های رنگی و تمامی معماری تالار از زیبائیهای انحصاری این فرش به شمار می رود. به جهت رعایت اصالت طرح در حاشیه از نقوش اسلیمی و گلهای شاه عباسی که در کاخ ها و مساجد صفوی استفاده شده است که هم دوره طرح اصلی فرش در زمان صفویه می باشد استفاده از این تعداد رنگهای تماما طبیعی خود تا کید دیگری بر اصالت و ظرفیت بالای رنگهای طبیعی در بافت تابلوها با رنگهای پر شمار است.»

گفتنی است سومین جشنواره از افسانه تا اصالت از تاریخ ۲۲ تا ۲۵ خردادماه ۱۴۰۳ با حمایت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر و دانشگاه حضرت معصومه (س) در موزه فرش ایران برگزار می شود.