"هنر جهان اسلام و هند از جمله قالی‌ها و فرش‌های شرقی" در حراجی کریستیز

سایت اطلاع رسانی فرش ایران - کارپتور

به گزارش سرویس اخبار خارجی کارپتور، به نقل از JOZAN  حراج کریستیز  با عنوان "هنر جهان اسلام و هند از جمله فرش و فرش شرقی" روز 27 آوریل 2023 (7 اردیبهشت 1402) در لندن با 95 قطعه فرش و از جمله فرش های آناتولی بسیار قدیمی، قالیچه های قفقازی، فرش های ایرانی و ... برگزار خواهد شد.  نمایشگاه 5 روزه‌ای پیش از برگزاری حراجی، جهت بازدید در خیابان کینگ از 22 تا 26 آوریل (2 تا 6 اردیبهشت) برای عموم باز است.

گران‌ترین فرش عرضه شده در این حراجی، قطعه 195 است، فرشی متعلق به قرن پانزدهم / شانزدهم آناتولی با برآورد 100 تا 150 هزار پوند.

قطعه 179. قالیچه برجالو
منطقه قزاق، قفقاز جنوبی
اوایل قرن نوزدهم 
225×123 سانتیمتر
برآورد: 40 تا 60 هزار پوند
 

قطعه 201. یک فرش «LOTTO»، احتمالاً اوشاک،
آناتولی غربی،
نیمه اول قرن هفدهم
 160 x 115 سانتی متر
برآورد: 20 تا 25 هزار پوند

درباره فرش های لوتو: 

محققین­ غرب در بررسی تاریخچه ورود منسوجات و بافته ­های ­شرقی(با تاکید بر انواع ترکی آن­ها)، با گونه ­های متعددی از طرح و نقش در نقاشی­ ها مواجه شده ­اند و از آن­جا که زمان و مکان تولید این بافته­ ها را به­ طور قطع قابل تشخیص نمی­دانستند، در طبقه­ بندی و نام­گذاری این­ فرش ­ها متوسل به­ شیوه­ ای ابداعی شده ­اند. شیوه ای که نخستین بار توسط کورت اردمان(1964-1901م)، رئیس موزه اسلامی برلین و محقق ­و پژوهشگر فرش پیشنهاد شد. به این­ ترتیب که انواع طرح ­ها و الگوهای قالی را بر اساس نام نقاشان اروپایی که از آن فرش ­ها بیش­تر در آثارشان استفاده می ­کردند، نام­گذاری کردند. البته در این شیوه، آنچه که بیش­تر به­ چشم می­ آید، تاکید بر اندازه و ابعاد، نوع و توجه به ­نقشمایه­ های بزرگ در مرکز و زمینه قالی است تا این­که برحاشیه­ ها. «این طبقه ­بندی و به­ کارگیری نقوش در قالی ­ها، صرفا و لزوما با نقاشان آن­ها شروع نشده­ است»(Milanesi,1999,48) و در دوره ­های قبل از آن­ها نیز کاربرد داشته است. با توجه به آنچه گفته شد می­ توان فرش­ های عصر رنسانس و دوره­ های پس از آن (مانند باروک و سده 19) را در نقاشی، به چند گروه شامل؛ هولباین، لوتو، مملینگ، بلینی، کریولی و چیرلاندایو دسته بندی کرد.

یکی از این گروه فرش‌ها، زیر عنوان طرح لوتو قرار می­ گیرند. «طرح­ های موجود در فرش­ های لوتو، در رابطه با طرح­های اولیه هندسی ­ای هستند که نخستین حضور خود را در اروپا، در آغاز سده 16م -10هـ بروز دادند».(Bennett,2004,100) این نوع فرش که با نام فرش ­ارابسک اوشاک (خاستگاه اولیه آن در آناتولی) نیز شناخته می ­شود «تا اوایل دهه 1700م در حجمی انبوه به­ غرب صادر می­ شد»(Milanesi,1999,48) و «تا سده­ های 17 و 18م نیز تولید می ­گشت اگرچه طرح آن تا حدودی سنگین­ تر، زاویه­ دار­تر و زمخت ­تر گردید».(Bennett,2004,102) {بر گرفته از: مقاله «بررسی نقوش و خاستگاه آن ها در فرش های سرزمین های اسلامی موجود در نقاشی های عصر رنسانس و پس از آن» فصلنامه نگره. شماره 21. 1391}

فرش‌هایی که طرح آن‌ها در قالی‌های کشیده شده در نقاشی‌های لورنزو لوتو، نقاش ونیزی قرن شانزدهم میلادی و سایر نقاشان هم عصر وی دیده می‌شود. بافت این قالی‌ها معمولا به اوشاک نسبت داده می‌شود. زمان بافت این قالی‌ها از قرن شانزدهم تا قرن هجدهم میلادی است. گاهی زمینه قرمز این قالی‌ها با نقوش واگیره‌ای گوتیک یا اسلیمی زرد رنگ پر می‌شود و یک حاشیه با خط کوفی نیز وجود دارد، هرچند که حاشیه‌های دیگر نیز استفاده می‌شود. (منبع: وبسایت طره)

قطعه 195. یک ققنوس PHOENIX) ) آناتولی در قالیچه هشت ضلعی،
آناتولی مرکزی یا شرقی
اواخر قرن 15 / اوایل قرن 16
200×119 سانتی متر
برآورد: 100 تا 150 هزار پوند   
 

قطعه 182. یک قالیچه لری پمبک (LORI PAMBAK)،
منطقه قزاق، قفقاز جنوبی
ربع سوم قرن نوزدهم
236×151 سانتیمتر
برآورد: 10 تا 15 هزار پوند. 
 

قطعه 185. فرش تبریز
شمال غرب ایران
حدود 1930
356×427 سانتیمتر
برآورد: 22 تا 26 هزار پوند
 

قطعه 178. فرش سیوان
منطقه قزاق، قفقاز جنوبی
حدود 1880
206×269 سانتیمتر
برآورد: 7 تا 9 هزار پوند
 

قطعه 234. قالی سیچور(SEYCHOUR)
شرق قفقاز
حدود 1900
 272×154 سانتیمتر
برآورد: 6 تا 8 هزار پوند
 

قطعه 237. قالی کردی
آذربایجان
نیمه دوم قرن 19
282×155 سانتیمتر
برآورد: 3 تا 5 هزار پوند
 

قطعه  170. قالی کلگی
شمال غرب ایران
قرن 18
208×515 سانتیمتر
برآورد: 10 تا 15 هزار پوند