مسلم جاسمی شامگاه دیروز (۶ مردادماه) در چهاردهمین نشست علمی فصلی انجمن دوست‌داران تاریخ و فرهنگ زنجان، با اشاره به قدمت هنر فرش‌بافی در ایران، عنوان کرد: از دیرباز مهم‌ترین رکن درآمدزایی در ایران در حوزه صنایع‌دستی بوده و کارگاه‌هایی که به حمایت دربار و پادشاهان ساخته شده بود، محل طراحی و تولید فرش‌های دست‌بافت بوده‌اند و دست‌بافته‌های مختلف مانند گلیم، فرش و حصیر باعث شد ایران از دوران باستان به ویژه دوران ساسانیان در زمینه صنایع‌دستی، بازار قدرتمندی در جهان داشته باشد.

وی با اشاره به نقطه اوج صنایع‌دستی و دست‌بافته در ایران باستان، اظهار کرد: ایران همواره یکی از قطب‌های مهم زمینه نساجی و دست‌بافته بوده و بعد از اسلام و به خصوص در دوره صفویه و شاه عباس صفوی، صنعت فرش به اوج درخشش خود رسیده است.

جاسمی با اشاره به یکی از نکات شاخص ایران در حوزه تولید فرش، بیان کرد: ایران به لحاظ جغرافیایی در شرایط منحصر به فردی قرار دارد، به طوری‌ که در جنوب ایران به دلیل شرایط جوی گرم و خشک بیشتر دست‌بافته‌ها از نوع حصیر و از جنس برگ درخت خرما است و در این همین زمان در مناطق شمال‌غرب ایران به دلیل شرایط کوهستانی، عمده فرش‌ها از جنس پشم گوسفند و ضخیم و رنگارنگ است.

این استاد دانشگاه با اشاره به تفاوت نقوش و تزئینات فرش در مناطق مجاور، افزود: در فرش ایرانی عمده نقوش و تزئینات از فرهنگ، آداب و رسوم بافندگان و منطقه بافندگی نشأت گرفته است، به طوری‌ که حتی در دو روستای مجاور هم نقوش ریزبافت فرش‌های تولیدی متفاوت است.

جاسمی با اشاره به ویژگی‌های فرش بیدگینه زنجان، تصریح کرد: متاسفانه منابع مستند در مورد این فرش اصیل بسیار اندک است و اطلاعات جامعی درباره نقش ابتدایی و اصیل فرش بیدگینه وجود ندارد. در حال حاضر از چهار نقش عمده بیدگینه فقط نقش «چهار ماهی» به دلیل وجود بازار فروش، بافته می‌شود و سه طرح دیگر به فراموشی سپرده شده است.

وی با اشاره به لزوم احیا و حفظ این فرش کهن و با اصالت، بیان کرد: مهم‌ترین کاری که باید در این زمینه انجام شود، احیای پیشینه فرهنگی این فرش است، به همین خاطر در صدد هستیم که این نماد فرهنگ و هنر استان زنجان را ابتدا در سطح کشوری و سپس در سطح جهانی به ثبت برسانیم تا دست‌مایه فراموشی نشود.

عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان با اشاره به لزوم یادگیری این مفاهیم و فرهنگ غنی به نسل امروز، خاطرنشان کرد: بر همه ما واجب است تا هنر اصیل منطقه خود را به خاطر بسپاریم و حتی در صورت امکان این صنعت را به صورت رشته دانشگاهی به نسل جوان و دانشگاهیان آموزش دهیم و با حمایت از تولیدکنندگان محلی، مانع فراموشی این هنر صنعت اصیل و پرارزش شویم.