طراح فرش، نویسنده و عضو پیوسته انجمن علمی فرش ایران گفت: انقطاع هنروران رشته فرش بافی و آموزش‌ها در سالهای گذشته خصوصا به دلیل مهاجرزت از روستاها تهدیدی مهم بوده که نیازمند توجه بخش دولتی و خصوصی است.
سایت اطلاع رسانی فرش ایران - کارپتور
محمد صمیمی اول، اظهار کرد: روستاها به عوامل متعدد در حال تخلیه شدن هستند و یکی از موارد و اموری که می‌تواند بافنده‌های فرش را در استان نگه دارد، مدیریت صحیح است.
وی افزود: اکنون بافنده‌هایی در سطح استان داریم که اکثرا در دو یا سه دهه گذشته در خانواده خود مهارت فرش بافی را فراگرفته‌اند و در سن میانسالی و بالاتر هستند و اگر ما به توسعه فرش دستباف کمتر توجه کنیم و این افراد به سن کهنسالی برسند نخواهیم توانست نسل جدید با این سطح از مهارت را تربیت کنیم.
صمیمی اول ادامه داد: فرش بافی یک رشته خانگی بوده و نیازمند توجه بیشتری است تا از یاد نرود؛ آموزش فرش بافی خانگی بوده و در مجموعه دولت‌ها به صورت رسمی آموزش فرش بافی را دنبال نکرده‌ایم چراکه کار تولید فرش دستباف عمدتا در داخل خانه‌ها صورت گرفته است.
فرش دستباف استان؛ زیرساختی مهیا برای سیاست‌های توسعه اشتغال
وی افزود: نسلی که ما تربیت کرده‌ایم نسلی است که ایجاد و فراهم کردن فرصت اشتغال برای آنان نیازمند چندین شاخص از جمله فراهم کردن زمینه‌های علمی و فناوری آن رشته، فراهم کردن زمینه‌های توسعه کارگاهی آن رشته و فراهم کردن مهارت‌های مورد نیاز برای آن موضوع است.
طراح فرش بیان کرد: فرش دستباف با قدمت ۱۱۰۰ سالهای که در استان دارد تمامی این موارد را ایجاد کرده و ما شاهد وجود علم و فنون فرش بافی و افراد علاقمند و دارای مهارت بالا هستیم و لازم است ایجاد ساختارهای تولیدی در استان هستیم.
صمیمی اول تصریح کرد: بافنده‌ها باید ارتقا کیفیت داده شوند و بافندگان اکنون نیاز به آموزش‌های تکمیلی به بافی دارند و لازم است نگرش آنان به فرش تغییر کند.
وی با اشاره به اینکه تنها آمار دادن در مورد اینکه سالی چندین هزار مترمربع فرش در استان تولید داریم کافی نیست بلکه باید زیرساخت‌های توجه نیز فراهم شود، افزود: باتوجه به برداشت و مطالعه‌ای که در زمینه فرش دستباف داریم؛ تولید این نوع فرش به ویژه در روستاها یک فرصت شمرده می‌شود که در کمترین منطقه‌ای شاهد آن هستیم.
صمیمی اول ادامه داد: در سوابق دیوانی و دولتی سابقه ای از ورود دولت به مدیریت فرش دستباف تا قبل از سال ۱۳۱۴ مشاهده نمی‌شود و آنچه مشخص است تنها موالیان فرش دستباف بخش خصوصی اعم از بافندگاه خویش فرما و یا تولید کنندگان متمرکز یا غیر متمرکز بوده‌اند که عمده این تولیدکنندگان نیز به نوعی از متمولین و متنفذین منطقه‌ای یا درباری بوده‌اند.
وی افزود: اکنون اما بافنده‌ها باید از حالت خودبافت و خویش فرمایی خارج شوند تا به بازارپسندی فرش دستباف برسیم چراکه آمارها نشان داده که عمده فرش‌های دستباف که پایین ترین قیمت‌ها را دارند بافنده آن، خویش فرماست.
آنچه بازارپسندی را به خطر می‌اندازد
وی تصریح کرد: به دلیل اینکه سطح دسترسی بافنده به طرح‌های خوب و مواد اولیه مرغوب کمتر است زحمت وی به هدر رفته و فرش‌های معیوبی تولید می‌شود؛ در صورتی که آن دسته از بافندگانی که با مجموعه تولیدکنندگان همراهی دارند فرش‌هایی با کیفیت بالا و سطح بازاریابی مطلوب تولید می‌کنند.
این طراح فرش تصریح کرد: زمانی که بافندگان به دلیل پوشش‌های حمایتی نمی‌توانند کیفیت لازم را رعایت کنند در واقع ثروت انسانی و مواد اولیه به هدر می‌رود و این امر می‌تواند برای سالهای آینده آسیب‌زا باشد.
صمیمی اول ادامه داد: وجود فرش‌های معیوب و بافنده‌های خویش فرما و یا آموزش ندیده آسیب زاست چراکه زمینه فراهم نیست تا فرش‌های باکیفیت ببافند و فرش‌ها به فروش نمی‌رود و در نتیجه در اذهان این گونه تفکری ایجاد می‌شود که فرش دستباف خراسان جنوبی خواهان و بازار ندارد.
وی بیان کرد: باید دانست در بدترین شرایط بازار، فرش مرغوب روی دست بافنده نمانده است و اگر زیرساختی که در استان داریم توسط دستگاه‌های متولی جدی‌تر گرفته شود و آموزش‌ها را جدی بگیریم زمینه کار باکیفیت تر فراهم خواهد شد.
این طراح فرش تصریح کرد: استان‌های دیگر به دلیل شاخص‌های دیگری که در توسعه دارند این چنین بافنده‌هایی را کمتر می‌توانند به دست آورند؛ در واقع نیروی انسانی یکی از شاخص‌های استان است که به راحتی از کنار آن گذشته‌ایم؛ در حالی که این ثروت را نباید نادیده بگیریم.
مسئولیت را تنها گردن بخش خصوصی نیندازیم
صمیمی اول یادآور شد: عده‌ای از تولیدکنندگان در اطراف شهر و یا نقاط حاشیه‌ای در کنار منازل خود، کارگاه‌های محلی تولید فرش را راه اندازی کرده‌اند که می‌توان گفت موفق ترین نوع کارگاه‌هاست که توسط بخش خصوصی ایجاد می‌شود.
وی افزود: بخش زیادی از بافندگان بانوان هستند که صرف نظر از ابعاد اقتصادی و معیشتی باید به آنان توجه شود چراکه سهیم شدن آنان در تامین معیشت خانه را در پی دارد.
صمیمی اول با بیان اینکه این قابلیتی که بخش تولید در حال پرورش تولیدکنندگان خود است را تنها می‌توان در حوزه فرش دستباف دید، اظهار کرد: در میان دستگاه‌های استانی تولید را صرفا به بخش خصوصی سپرده‌ایم؛ در حالی که بخش خصوصی خود را مکلف به فراهم کردن زیرساخت‌های توسعه‌ای نمی‌داند.
وی ادامه داد: حفظ وضع موجود مطلوب تولی گری دستگاه‌های متولی است و در استان توجهاتی که به فرش داشته‌ایم توجهات متناسب با ظرفیت تولید فرش دستباف در استان نبوده و می‌طلبد که دستگاه‌ها فرش دستباف را در کنار سایر مباحث مهم استان ببینند.
این طراح فرش بیان کرد: در کارگروه‌های داخلی استانداری به بحث‌های صنایع دستی و میراث فرهنگی توجه می‌شود اما فرش دستباف لازم است به صورت مستقل و کاملا جدی تر دیده شود.
صمیمی اول با بیان اینکه توانمندی‌ها و زیرساخت‌های فرش دستباف در حال افول است ضافه کرد؛ لذا باید چرخه تکمیل شود تا نسل آینده را بر اساس آموزش‌های ارائه شده تربیت کنیم و بدانیم اگر این موارد را رعایت نکنیم در دهه‌های آینده جمعیت بسیار قلیلی از بافندگان را خواهیم داشت.
اگر این مطلب را می‌پسندید از طریق لینک‌های زیر در شبکه‌های اجتماعی به سایر علاقه مندان همرسانی کنید!
دیدگاه ها