ابتکار ستودنی در استفاده نوآورانه از قالی مشک آباد

سایت اطلاع رسانی فرش ایران - کارپتور
به نقل از اقتصاد کارا
 

مشک آباد، منطقه ای است در بخش مرکزی شهرستان اراک در استان مرکزی که به جهت فرش های دستبافش، شهرتی جهانی و ملی یافته است.

شهرت جهانی از این حیث که این تولید هنری در نهادهای مرجع خارجی به عنوان یک سبک فرشبافی با مختصات مستقل مورد تائید قرار گرفته و شهرت ملی از جهت اقبالی که به این گونه فرش در کنار سایر مکتبهای شناخته شده فرش ایران چون کرمان و اصفهان و تبریز صورت گرفته و به تعبیری از زیر سایه برخی قطب های فرش خارج شده و مجالی برای دیده شدن یافته است.

امسال، مجری برگزاری رویداد کیش اینوکس، در اقدامی تحسین برانگیز، تندیس دوره یازدهم این رخداد بزرگ را به فرش زیبای اقلیم مشک آباد مزین کرده است. بر این اساس، تکه فرشی از یک قالی نفیس که قدمتی صد ساله دارد، بر تن زیبای پرنده کیش اینوکس نشسته است. در این خصوص باید به متولی این اقدام که با درک مسئولیت برندها در ایفای مسئولیت های اجتماعی، به ظرفیت های پنهان جوامع ملی و محلی توجه نموده، دست مریزاد گفت؛ به ویژه در دوره ای که فرش ایرانی که سده ها و هزاره ها، طرفداران پروپا قرص خود را در دنیا داشته، با 97 درصد کاهش صادرات نسبت به دوره طلایی اش، از قله به قعر نشسته و بازارهای جهانی را به فرش های غیر اصیل و به اصطلاح امروزی ها، فیک سپرده است.

چه زیباست که پس از برگزاری این گردهمایی بزرگ فعالان بازارهای مالی ایران، بنگاههای بزرگ اقتصادی کشور، در کنار سایر دستاوردها، نمادی از دست بافته های اصیل این مرز و بوم  که مشحون از زیبایی و اصالت است را به همراه می برند. دل بافته هایی که گره به گره آن، روای رنج ها و عشق ها و صبر مردمان فلات مرکزی ایران زمین است و همیشه در دل خود، رازهایی سر به مهر دارند.

اما دو نکته تکمیلی درباره فرش مشک آباد و نماد کیش اینوکس: اول اینکه فرش های مشک آباد که به فرش چشمه هم معروف است، پیشینه ای چندهزارساله دارد که در بافت، تکنیک های خاصی دارد. در این گونه از دست بافتهای ایرانی، به علت استفاده مناسب از پشم گوسفند، نخ ریسی با دست و دقت بسیار بالا در رنگرزی، نیازی به نخ های گران قیمت ابریشمی وجود ندارد. عده ای معتقدند این قالی علیرغم داشتن نقشه، با نوآوری ها و انتزاعاتی نیز همراه است و به دلیل چشم نوازی، درخشش و نرمی، توان رقابت با فرش های ابریشمی در بازارهای جهانی را دارد. پرزهای فرش مشک آباد، کوتاه است تا زیبا بودن پشم های درخشان و رنگ های خیره کننده اش، به خوبی نمایان شود.

اما نماد کیش اینوکس، پرنده ای است که مصادف با دوره پنجم این رویداد با حمایت شرکت بهاران تدبیر کیش و توسط هنرمند شناخته شده قدرت الله عاقلی طراحی و ساخته شد. در این سازه خلاقانه، شش نماد و نشانه به این شرح درنظر گرفته شده است؛

- پرنده نماد تعالی، اوج گیری و حرکت،
- چشم فیروزه ای نماد ایران و هویت ملی،
- دم پرنده نماد اقتصاد،
- چرخ دنده پائین نماد تولید و توسعه،
- پایه تندیس نماد خلق ثروت
- بخش انتهایی که یک خانه چهارگوش است، نماد گردهم آیی.

اما هدف این اطلاع رسانی، صرفا بسنده کردن به ابعاد این ماجرا نبود، بلکه رفتن به لایه های فراتر از خبر و درس گرفتن از این اقدام ارزش آفرین است که می تواند برای دیگر برندها و شرکتها، تکرار شود و گامی باشد در توازن و توسعه هرچه بیشتر ایران عزیز.
آریا حمیدیان مدیرعامل بهاران تدبیر کیش و مجری برگزاری رویداد که به تعبیری سلسله جنبان این کار بوده، پیشترها با چای دیلماه از میهمانانش پذیرایی می کرد؛ چرا که اعتقاد داشت این برند معروف، بخشی از درآمد و حتی نیروی کارش را به افراد آسیب پذیر اختصاص داده و مدام با روش های خلاقانه در این زمینه گزارشگری می کند.
حالا می توان گفت که قالی پرنده که در افسانه ها و اساطیر مردم جهان، کهن الگو و آرکیتایپ شناخته شده ای است، صورت واقعی بخود گرفته است. ببینید و لذت ببرید.

توضیح 1 :شاهسواران، علی آباد، ابراهیم آباد، چشمه خورزن،خیر آباد، قلعه مشک آباد، امرآباد، سهل آباد، میرآباد، لته در، مرتع سیبک ،سهل آباد، میرآباد و شانق از قدیمی‌ترین روستاهای منطقه مشک آباد اراک یا سلطان آباد هستند.
توضیح 2: نوع گره بافته شده فرش اراک، گره نامتقارن (فارسی) است. رجشمارهای فرش شهر اراک و روستاهای آن کاملا متفاوت است. روستاهای شمال اراک همچون ساروق و غیاث‌آباد دارای قالیچه‌هایی با رجشمار ۴۰ و ۴۵ هستند. و روستاهای شرق و جنوب اراک که قالی های موسوم به مشک‌آباد است، دارای رجشمار ۲۰ تا حداکثر ۳۰ هستند. در فرش مشک آباد، شیرازه‌بافی و پرداخت و روگیری همراه با بافت انجام می‌شود. نوع دار به صورت عمودی و چله‌کشی نیز به روش فارسی است.
توضیح 3: یازدهمین دوره برگزاری رویداد کیش اینوکس، 14 تا 17 آبان 1403. جزیره کیش.