اساتید و چهره‌ها

آشنایی با اساتید فرش ایران:

استاد پرویز تناولی

اهدای هزاروچهارصد وهشت بافتۀ عشایری و روستایی توسط استاد پرویز تناولی

درمیان هنرمندان معاصرایران، پرویزتناولی نامی است آشنا که به دلیل نگاه متفاوت به هنرهای مختلف بومی وسنتی ایران و کتاب ها ومقالات متعددی که دراین زمینه نوشته، ازجایگاه ملی وبین المللیِ ویژه ای برخورداراست.

درباره نویسنده: تـورج ژولـه

تـورج ژولـه محقق، مولف و مدرس فرش دستباف ایران، متولد ۲۰ شهريور ماه ۱۳۴۷ در تهران است که از سال ۱۳۶۸ مطالعات و فعالیت‌های مستمر در حوزه‌های مختلف فرش دست باف را آغاز کرد.ه است

پرویزتناولی متولد 1316ه.ش در تهران است وشاید عجیب باشد که بدانیم وی اولین فعالیت هنری خود را درسنین ده - یازده سالگی با آموختن نوازندگی ویلن زیرنظراستادان بزرگی همچون ابوالحسن صبا آغازکرد. اما علاقه او به نقاشی باعث شد تا حد فاصل سال های 1323 تا 1328 به کلاس های آزاد نقاشی درهنرستان کمال الملک نیز برود ونزد استاد حسین شیخ، نقاشی را نیزفرا گیرد. اما ورود تحول ساز و جدّی اوبه عرصۀ هنر را می توان سال 1332 ه.ش دانست که با ثبت نام درهنرستان هنرهای زیبای تهران در رشتۀ مجسمه‌سازی آغاز گشت. مدت سه سال تحصیل در این هنرستان، تحولی بزرگ در زندگی هنری پرویز تناولی بوجود آورد؛ تحولی که سرآغاز جنبشی مستقل و بزرگ درعرصۀ ملی بود و نام او را درمیان هنرمندان معاصر و بین‌المللی درجهان، جاودانه ساخت.

ازسال 1335 تا 1355 آثارمتعدد و نوگرایانۀ پرویزتناولی در مجسمه‌سازی و نقاشی، با موضوع هیچ و دیوارهای ایران،  چشم‌ها و توجهات بسیاری را درجهان متوجه او ساخت.

ریچارد اتینگهاوزن، هنرشناس برجستۀ آلمانی درخصوص موضوع هیچ درمجسمه‌های پرویز تناولی، چنین نوشته است:

         "... ظاهرا هیچ  به بی‌ارزشی و سرخوردگی و انفعالی اشاره دارد که انسان امروز را دربرگرفته و بر بسیاری ازادبیات معاصرسایه افکنده. این واژه به تنهایی هم نگرش مسلمانان پارسا را نشان می دهد و هم دیدگاه صوفیان وعارفان ایرانی را. انسان درمی‌یابد که فقط پروردگار جاودانی است و دیگر موجودات هیچ‌اند ومحکوم به فنا. انسان از خود می‌گذرد تا به فنایِ درمقام ربوبی برسد. بسیاری از مجسمه‌های هیولاوار تناولی هرچند نیرومند می‌نمایند، ولی همین نماد هیچ را در خود دارند که نشانه‌ای است از خطاکاریِ نهایی انسان. در برخی ازمجسمه‌های این هنرمند، هیچ خسته و ناتوان ازمیز یا صندلی یا مکعبی فرو افتاده است و انگار می‌خواهد با این فروافتادگی بگوید که انسان واقعا ناتوان ازماندگاری یا آفرینش اثری جاودانی است..."[1]

دیوید گالووی، منتقد آمریکایی در دهم خرداد 1355ه.ش که نمایشگاهی ازجدیدترین مجسمه‌های پرویزتناولی درانجمن ایران وآمریکا برپا شد درمورد مجسمه‌های اوبا موضوع دیوارهای ایران چنین نوشت:

"...پس ازآنکه ده سال از عمرش را به پیروی ازاصل هیچ گذراند، آن را همچون مخدری یافت که نزدیک بود در تمامی نیروهایش رسوخ کند. پس برای جستن راهی برای درمان خود، ازمایۀ هیچ روی برتافت و توجهش را بر سایه آن متمرکز کرد. آنگاه که سایۀ شکیل پیکرۀ هیچ بر دیوار افتاد، نمای کلی آن نقش برجسته‌های مصری یا سومری با کتیبه‌های درهم تنیده را القا کرد. بی‌شک این آغازی بود برای تناولی؛ هنرمندی که خود را به فرهاد کوهکن متعهد کرده بود و او را نیای مجسمه‌سازی خویش می‌دانست و تقریبا در هردوره ازتحول کارش، نقشی از او ساخته بود..."[2]

تناولی و فرش ایران

نگاه خاص ونافذ پرویز تناولی ازهمان اوایل ورود اوبه عرصۀ هنر، بطور خاص متوجۀ هنربافندگی ایران نیز بود و همواره رویکرد اصلی وی، دستباف‌های عشایری و روستایی ایران بوده است. طی بیش ازپنجاه سال، سفرهای متعدد به صدها روستا درنقاط مختلف ایران و زندگی با عشایر فارس، بختیاری، شاهسون، کُرد و... نتیجۀ علاقۀ او به این گروه از مردم ایران وهنربافندگی آنان بوده است(تصاویر4-2). این علاقه وافر وتمام ناشدنی، اساس تصمیم و ارادۀ پرویزتناولی برای معرفی بافته‌های عشایری و روستایی ایران و زنده نگه داشتن نام، هنر و فرهنگ بافندگی آنان شد. تألیف ده‌ها مقاله وکتاب با موضوعات مختلفی که همگی درمورد انواع بافته‌های عشایری و روستایی ایران بوده، به مثابۀ دایره المعارف بزرگی است برای بافته‌های عشایری و روستایی ایران.

تقویم زندگی هنریِ پرویز تناولی نشان می‌دهد، اولین رویدادی که وی درآن فرش را نیزبه نمایش گذاشت، نمایشگاهی بود که در دوازدهم آبان 1344 درگالری بُرگز درتهران گشایش یافت. این نمایشگاه، مجموعه‌ای ازنقاشی‌ها، مجسمه‌ها و اشیای مختلف و حتی متضاد بود که با رنگ‌های تند و ناسازگار ترکیب یافته بود. ازقطعات خوشنویسی و ظروف مسی و پلاستیکی گرفته تا لامپ فلورسنت و... همچنین قطعاتی ازفرش. عشق وعلاقۀ  تناولی به فرش ایران درسال 1352 با تأسیس انجمن دوستداران فرش ایران وب ا هدف حفظ سنت‌ها و حمایت از فرش ایرانی، آشکارترشد. این انجمن با عضویت پنج نفر، اولین جلسه خود را درمنزل پرویز تناولی برگزار نمود. منیر فرمانفرمائیان (نقاش و گرافیست)، ابوالبشرفرمانفرمائیان (همسر منیرفرمانفرمائیان و پسر عبدالحسین فرمانفرما)، جِنی هاسگو(نویسنده وپژوهشگر در فرش‌های عشایری)، آمادئو دِ فرانچس (سرکنسول سفارت ایتالیا درایران) و جان ورتیم ( مجموعه‌دار و متخصص فرش‌های عشایری) اعضای این انجمن بودند و در سال دوم دکترسیروس پرهام نیزبه آنان ملحق شد.[3] در سال 1353 اولین نمایشگاه فرش پرویز تناولی با نام قالیچه‌های شیری فارس درموزه منسوجات واشینگتن افتتاح گردید و در دی و بهمن ماه همان سال کتاب  Lion Rugs from Fars  به عنوان کاتالوگ همان نمایشگاه به قلم او توسط موسسه اسمیت سونیَن منتشر گردید( تصویر5). این نمایشگاه به منزلۀ پیامی بود که نشان داد در آینده ازپرویز تناولی وموضوع قالیچه‌های شیری وفرش ایران بیش ازپیش خواهیم شنید. تناولی در عرصۀ فرش به طراحی و بافت قالی نیز مبادرت نمود اما آن را راهی سخت دریافت. چنانکه خود می‌گوید:

" ازهمان زمان که پا به دنیای فرش گذاشتم، به فکر داشتن سهمی از آن نیز شدم و اقدام به تهیه طرح‌های مناسب برای فرش کردم. اما پس ازچندی دریافتم راه سختی را در پیش گرفته ام. اصول محکم و جا‌ افتادۀ فرش ایران با قدمت چند هزار ساله‌اش، آن را به صورت هنری ویژه و جدا ازدیگر هنرها درآورده است. به همین جهت هم دخل و تصرف‌های نامعقول را نمی‌پذیرد. البته این به آن معنا نیست که فرش ایران هنری منجمد و غیر قایل انعطاف است. نگاهی گذرا به دوره‌های مختلف این هنر به خوبی تحولات زنده و مستدام آن را نشان می‌دهد. اما این تحولات همیشه همگون و هماهنگ با دنیای بهشت گونۀ فرش بوده است..."

 با نگاهی به دوران فعالیت‌های هنری او، بخوبی متوجۀ دورۀ جدیدی در زندگی او با گرایش به قالی‌های شیری، تصویری و سایر بافته‌های عشایری و روستایی ایران می‌شویم.

 

سال‌شمار مهمترین فعالیت‌های پرویز تناولی با موضوع هنربافندگی

قالیچه‌های شیری فارس درمرکز فرهنگی Muckenthaler  آمریکا از 23 فروردین تا 28 خرداد ماه به نمایش گذاشته شد ( تصویر6). دانشگاه نیویورک نیز در تابستان همان سال نمایشگاهی ازهمین قالی‌ها ترتیب می دهد.

مجموعه‌ای ازجُل‌های عشایری ایران متعلق به اعضای انجمن دوستداران فرش ایران در فروردین و اردبیهشت ماه درانجمن ایران – آمریکا درتهران به نمایش گذاشته می‌شود(تصویر7).

1355 نمایش تخت بافت‌های لُرهای بختیاری ازمجموعه‌های اعضای انجمن دوستداران فرش ایران درانجمن ایران – آمریکا وچاپ کاتالوگ آن به زبان انگلیسی.

1356 چاپ و انتشار کتاب قالیچه‌های شیری فارس در شهر یور توسط انتشارات دانشگاه تهران. 2- از7 تا 29 اسفند مجموعه‌ای ازقالیچه‌های او در گالری زند در تهران برپا می‌شود0

1357مجموعۀ قالیچه‌های شیری او در مرکز فرهنگی باغ فردوس تهران در اردیبهشت ماه به نمایش گذاشته می‌شود. کتاب قالیچه‌های شیری فارس به دو زبان فارسی و انگلیسی نیز به عنوان کاتالوگ این نمایشگاه منتشر گردید. این مجموعه مدت یک سال نیز در گالری‌ها وموزه‌های مختلف استرالیا نمایش داده می‌شوند.

1359 نمایش قالیچه‌های شیری فارس درموزۀ سلطنتی اسکاتلندRoyal Scottish Museum در شهر ادینبورگ و برگزاری سمینار دربارۀ نقشمایۀ شیر درهمین موزه و سخنرانی پرویز تناولی در این نمایشگاه.

1362 انتشار مقاله گبه درمجله هالی.( دوره 5، شماره4)

1364 1-نمایش قالیچه‌های شیری فارس در موزۀ مردم‌شناسی دانشگاه زوریخ و چاپ و انتشار کتاب قالیچه‌های شیری، شیردر فرهنگ ایران به عنوان کاتالوگ این نمایشگاه. این نمایشگاه از سپتامبر1985 تا ژانویه 1986 و پاییز همان سال درموزه هنرهای تزیینی شهر لوزان نیز برپا گردید. 2- چاپ وانتشارکتاب شاهسون، فرش ها ومنسوجات ایرانی درنیویورک توسط انتشارات ریزولی و به دو زبان فرانسه وآلمانی توسط سایر ناشرین( تصویر8). 3- ژانویه تا آوریل سال 1386نمایشگاهی از گبه‌هایی که او خود طراحی کرده است درگالری بِسیم در شهر وین برپا می‌شود. 4- خورجین‌های شاهسون از مجموعۀ او درموزۀ مردم شناسی بازل سویس معرفی می‌شود.

1365مجله اورینتال راگ ریویو در شماره 3 از دورۀ ششم درژوئن 1986مصاحبه‌ای با او انجام داد که با نام  گفتگویی با پرویز تناولی، مجموعه‌دار فوق‌العاده منتشر گردید. 2- نمایش قالیچه‌های تصویری در موزۀ منسوجات واشینگتن در ژوئیه 1986. 3- در دایره‌المعارف ایرانیکا یک پاراگراف به قلم کریم امامی به پرویز تناولی اختصاص یافت. 4- نمایش قالیچه‌های شیری در مرکز هنری باربیکن لندن از 17 آبان تا 14 دی.

1366نمایش قالیچه‌های شیری درموزۀ دارهَم انگلستان از 25 ژوئیه تا 31 اوت 1987.

1367 نمایش مجموعه‌ای از گبه‌ها و مجسمه‌های تناولی درگالری Hirschberg در شهر کُلن و سپس در گالری Am Rosenberg  درشهر گراتس اتریش. 2- انتشار مقاله‌ای با عنوان افشار، بخش 1، تاریخ ایلی درمجله هالی، شماره 37، ژانویه – فوریه. 3- در همین سال 3 مقاله دیگر از وی در شماره 40مجله هالی منتشرگشت که عبارتند از: فرش نمازی تصویری سمرقند، قیچی‌دان‌های شاهسونی، برای واقعی بودن زیادی خوب است. همچنین در شماره 42 مجله هالی مقاله‌ای با نام تنها نگهبان از وی منتشرشد.

1368 نمایش مجموعه‌ای ازگبه‌ها ومجسمه‌های او در گالریRudolf Mangisch  درشهر زوریخ. 2- چاپ کتاب قالیچه‌های تصویری ایران توسط انتشارات سروش درتهران(تصویر9). 3- انتشار مقاله فرش‌های پرزدارشاهسون درمجله هالی(شماره45).

1369 چاپ کتاب گبه، هنرعشایر جنوب غربی ایران به همراه سکندر امان‌اللهی(تصویر10). 2- دراین سال این مقالات نیز ازپرویز تناولی درمجله هالی چاپ گردید: دو تا به قیمت یکی( شماره 50)، دخترگلیم(شماره 52)، موج‌های زاگرس( شماره 52)، 3- نمایش قالیچه‌های شیری در موزه منسوجات کرفلد آلمان( آذر و دی ماه).

1370 چاپ و انتشار کتاب نان و نمک توسط انتشارات کتابسرا و نمایش نمکدان‌های عشایری درمحل انتشارات کتابسرا (تصویر11). 2- انتشار مقاله افشار، بخش2، بافته های عشایری کرمان درشماره 57 مجله هالی، ژوئن.

1371 انتشار مقاله موته وگلیم‌های موشکی درمجله اورینتال راگ ریویو، دورۀ12شماره 5. 2- انتشار مقاله ششه‌درمه، بافته‌های سیاه و سفید در شماره 63 مجله هالی. 3- انتشارمقاله‌ای با نام سه نوع محفظه کم شناختۀ عشایری درشماره 1و2 دورۀ 25 مجله مطالعات ایرانی. 3- در این سال، سه موزه کانادا نمایشگاهی از مجموعه قالی‌های شیری تناولی برگزار می‌کنند. موزه منسوجات تورنتو، موزه ونکوور، موزه ویکتوریا.

1372 انتشار مقاله زنان فرنگی در فرش‌های ایرانی در شماره 3 از دوره 14 مجله اورینتال راگ ریویو، فوریه و مارس.

1373 چاپ وانتشار کتاب شاهان، قهرمانان و عاشقان، قالیچه‌های تصویری عشایر و روستاهای ایران به زبان انگلیسی توسط انتشارات اسکورپیون در لندن (تصویر12). 2- نمایشگاهی از تاچه در گالری بیلر وین وانتشار مقاله تخت بافته‌هایی با علایم مقدس درکاتالوگ این نمایشگاه. 3- نمایشگاهی با عنوان عشق، قدرت، عرفان(قالیچه‌های تصویری) در موزه مردم‌شناسی بازل(مهرماه 1373 تا فروردین1374). 4- سخنرانی دربارۀ گبه در محل اتحادیه صادرکنندگان فرش ایران در بازار تهران.

1374 دراین سال 2 مقاله ازپرویز تناولی در شماره 80 مجله هالی آوریل – مه منتشر شد. یکی به نام گرامیداشت تصویرانسان و دیگری به نام عکس‌های سلطنتی.

1375 انتشار مقاله مسندهای ایرانی، قالیچه‌هایی برای شاهان و میهمانان درشماره 9 مجله گره درایتالیا. 2- انتشار مقاله تاچه‌ها ازچهارمحال برای هفتمین کنفرانس بین‌المللی قالی‌های شرقی در آلمان. 3- در فرهنگنامه هنر(ویراستار جین ترنر، انتشارات مک میلان) مدخلی به پرویز تناولی اختصاص یافت.

1376 نمایش قالیچه‌های تصویری در موزه منسوجات کرفلد، مارس و آوریل. 2- دریافت جایزه برای بهترین تحقیقات در مورد دستبافت‌های عشایر ایران از بنیاد مک مولن در واشینگتن.

1377  انتشار کتاب آرایش اسب وجل‌های عشایری ایران به زبان فارسی و انگلیسی توسط انتشارات یساولی درتهران (تصویر13). 2- انتشارکتاب سفره‌های کامو به زبان انگلیسی وفارسی توسط انتشارات یساولی درتهران(تصویر14). 3- انتشار مقاله گلیم‌های سفیدگوش آمل درشماره 5 مجله گره. 4- انتشار کتاب تاچه‌های چهارمحال به زبان فارسی وانگلیسی توسط انتشارات یساولی در تهران(تصویر15)

1378 انتشار مقاله گلیم‌های بولان درشماره اول فصلنامه طاووس درتهران. 2- انتشار مقاله جُل گاو درشماره 103 مجله هالی، مارس و آوریل.

1379 انتشار مقاله فرش‌های پوست پلنگی و پوست ببری در شماره 3و4 فصلنامه طاووس.

1380 انتشار کتاب دستبافت‌های عشایری و روستایی ورامین توسط انتشارات یساولی در تهران(تصویر16). 2- چاپ دو مقاله از او درکتاب شکوه ایران به زبان انگلیسی که در لندن منتشر گردید.

1381 انتشار کتاب تخت بافت‌های ایران توسط انجمن مجموعه‌داران آنتیک(تصویر17).

1383 انتشار کتاب گبه هنرزیرپا به دو زبان انگلیسی وفارسی توسط انتشارات یساولی در تهران(تصویر18)

1389 انتشار کتاب افشار، دستبافت‌های ایلات جنوب‌شرقی ایران توسط فرهنگستان هنر ایران(تصویر19). 2- انتشار کتاب مینیمالیسم کشف نشده، گلیم‌هایی ازشمال ایران به زبان انگلیسی در زوریخ(تصویر20).

1390 انتشار کتاب فرش توسط انتشارات بن‌گاه به زبان فارسی و انگلیسی.

1394 انتشار مقاله خاطرات مجموعه‌دار درشماره 188 مجله هالی. 2- انتشار کتاب نمکدان بافته‌ای از عشایر و روستاییان ایران توسط انتشارات نظر در تهران(تصویر21).

1396 انتشارکتاب خورجین بافته‌ای از عشایر و روستاییان ایران توسط انتشارات نظر در تهران(تصویر22).

1399 کاتالوگ مجموعه پرویز تناولی(چاپ دیجیتال در تهران)(تصویر23).

اهدای بزرگ

صبح یکی از روزهای بهمن ماه 1398، پیامی صوتی از پرویز تناولی دریافت داشتم. دراین پیام برایم توضیح داد که تصمیم دارد تمامی بافته‌های عشایری و روستایی مجموعۀ خود را که طی بیش از50 سال گردآوری نموده، به وزارت میراث فرهنگی اهدا نماید تا با ساخت موزه‌ای اختصاصی، گنجینه‌ای باشد برای تمام نسل‌ها. به او اطمینان دادم که دراین ارتباط هر کمکی از دستم برآید انجام خواهم داد. مدتی بعد گفتگوها میان تندیس تناولی، به عنوان نماینده پدر و وزارت میراث فرهنگی برای انعقاد تفاهم نامه‌ای برای این اهدای بزرگ آغازگشت. تا جاییکه می‌دانم چنین اهدایی با این تعداد، نه تنها با موضوع دست بافت‌ها بلکه در سایر آثار هنری نیز درتاریخ موزه‌ها و در میان مجموعه‌داران جهان سابقه نداشته است و می‌توان آن را بزرگ‌ترین اهدای هنری توسط یک مجموعه دار درجهان دانست. سرانجام در19 آبان ماه 1399 تفاهم نامۀ این کار مابین تندیس تناولی و دکترمحمد حسن طالبیان، معاونت وزارت میراث فرهنگی به امضا رسید وطبق آن 1408 بافتۀ عشایری و روستایی از سوی پرویز تناولی اهدا گردید(تصاویر25-24). براسا‌س مفاد این تفاهم نامه، مقرر شد تا وزارت میراث فرهنگی موزه‌ای مستقل و اختصاصی به نام موزۀ پرویز تناولی تأسیس نماید تا کل 1408بافتۀ اهدایی برای همیشه در آنجا نگهداری وبه نمایش گذاشته شود.(تصاویر33-26). گوناگونی این بافته‌ها ازنظرنوع بافته بسیار جالب و بدین شرح است:

خورجین و نیم خورجین: 255 عدد؛ چنته: 40 عدد؛ جووال: 24 عدد؛ تاچه: 88 عدد؛ مفرش: 171 عدد؛ نمکدان: 67 عدد؛ جای قلیان: 26 عدد؛ جای قیچی: 6 عدد؛ جای قاشق: 3 عدد؛ جای تنباکو: دو عدد؛ سفره نان: 91 عدد؛ سفره میهمان: 7 عدد؛ گلیم: 282 عدد؛ گلیمچه: 28 عدد؛ پلاس: 17 عدد؛ پلاس گلیم: 5 عدد؛ پلاس شیریکی: 3 عدد؛ زیلو: 2 عدد؛ جاجیم: 46 عدد؛موج: 21 عدد؛گبه: 81 عدد؛ گبه دو طرفه: 4 عدد؛ رواسبی( جُل اسب ): 20 عدد؛ روزینی اسب: 8 عدد؛ گردنبند، سینه بند، پوزه‌بند و پوشش کپل اسب و الاغ و قاطر: 9 عدد؛ پوشش پشت شتر: 14 عدد؛ سینه بند، گردن بند و پوشش پهلوی شتر: 13 عدد؛ سربند وپوشش صورت: 6 عدد؛ نوارو بند‌های بافته برای بسته بندی وسایل: 19 عدد؛ روکرسی: 26 عدد؛ روبالشی: 3 عدد؛ واگیره(اورنک): 10 عدد؛ قالیچه: 9 عدد؛ بافته‌های متفرقه: 4عدد

 مدتی کوتاه پس از امضای تفاهم‌نامه، وزارت میراث فرهنگی خانه‌ای قدیمی در شیراز را که تاریخ ساخت آن به اوایل دوره پهلوی باز می‌گردد برای تأسیس موزۀ پرویز تناولی انتخاب نمود که کارهای بازسازی و تجهیز آن بزودی آغاز خواهد شد. (تصاویر35-34). از آنجاییکه تجهیز و بازسازی این خانه مدتی به طول خواهد انجامید، پیشنهاد شده است تا در بخشی از خانه زیبای نصیرالمک که متعلق به دوره قاجار است، نمایشگاه‌های موقتی از این آثار برپا شود. این عمارت قاجاری همجوار با همان عمارتی است که برای تأسیس موزه دائمی استاد پرویز تناولی اختصاص یافته است.(تصویر36).[4]

درمرحله اول از اجرای توافق‌نامۀ امضا شده، تعداد 198 بافته عشایری و روستایی ازمجموع 1408 بافته، به مخزن موزۀ فرش تهران منتقل گردیده و قرار است بقیه بافته‌ها نیزبه وزارت میراث فرهنگی تحویل گردد. برای موزه دائمی پرویزتناولی یک پلاک نیز وی طراحی و آماده گردیده است که لوگوی همیشگی این موزه و نشانۀ آن خواهد بود. این لوگو ترکیبی ازنام پرویز تناولی به زبان انگلیسی وکلمه هیچ است(تصویر37).

پس ازانتقال 198 بافته به مخزن موزه فرش تهران جهت نگهداری موقت، تصمیم گرفته شد که هنگام انتقال به شیراز، تعداد 9 بافته درموزه فرش تهران باقی بماند و با این اقدام از همکاری موزه فرش تهران قدرانی گردد. انتخاب این 9 بافته با تصمیم پرویز تناولی توسط من انجام گردید.

نمایش 98 بافته روستایی و عشایری درموزه فرش تهران

در اواخر بهمن ماه 1399 وزارت میراث فرهنگی تصمیم گرفت تا قبل از انتقال بافته‌ها به شیراز نمایشگاهی منتخب از 198 بافته‌ای که هم اکنون درمخزن موزه فرش تهران است در طبقه دوم  این موزه برگزار نماید(تصویر38). انتخاب این بافته‌ها و چیدمان آنها ازسوی پرویزتناولی به من محول شد و این کار را طی 6 روز با همکاری 4 نفر از فارغ‌التحصیلان رشته فرش انجام دادم. (تصاویر46-39).

اهمیت مجموعۀ اهدایی پرویزتناولی به جهت تنوع وکاربردهای متنوعی که این بافته‌ها در زندگی عشایر و روستاییان دارند به نحوی است که نمی‌توان آن را فقط یک اهدای بزرگ نام گذارد. در واقع با این اهدا، بخش مهمی ازفرهنگ، هنر، آداب و رسوم و تاریخ عشایر و روستا‌نشینان ایران در قالب 1408 بافته مورد توجه قرار گرفته است که از نگاه مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی بسیار حائزاهمیت است. باید به این موضوع نیز اشاره نمود که سنّت بافت برخی ازاین بافته‌ها یا بطور کامل فراموش گردیده و یا درحال فراموشی است و این بافته‌ها کمکی مهمی برای پژوهشگران، بویژه دانشجویان رشتۀ فرش در ایران خواهند بود. اگرچه نام پرویز تناولی در تاریخ هنر معاصر ایران ثبت شده است، اما این اهدای بزرگ و تأسیس موزه‌ای به نام او، نام پرویز تناولی را برای همیشه درتاریخِ هنرایران، جاودانه خواهد کرد.

تصویر 2

تصویر 3

 - 1974چادر زکی خان دره شوری

تصویر 4-  - 1974چادر زکی خان دره شوری

تصویر 5

تصویر 6

تصویر 7 - آپریل 1975، نمایشگاه کلکسیون رو اسبی و سایر پوشش های حیوانات. دستبافته های عشایر ایران 

تصویر 8

تصویر 9

تصویر 10

تصویر 11

تصویر 12

تصویر 13

تصویر 14

تصویر 15

تصویر 16

تصویر 17

تصویر 18

تصویر 19

تصویر 20

تصویر 21

تصویر 22

تصویر 23

تصویر 24

تصویر 25

تصویر 26

تصویر 27

تصویر 28

تصویر 29

تصویر 30

تصویر 31

تصویر 32

تصویر 33

تصویر 34

تصویر 35

تصویر 36

تصویر 37

تصویر 38

تصویر 39

تصویر 40

تصویر 41

تصویر 42

تصویر 43

تصویر 44

تصویر 45

تصویر 46


  1. این مقاله  پیش از این در کاتالوگ نمایشگاه آثار پرویز تناولی با عنوان پرویز تناولی: پانزده سال مجسمه‌سازی بُرنز در سال 1977 در نیویورک به چاپ رسیده بود.
  2. این مقاله نیز پیش از این و اول بار در کاتالوگ نمایشگاه آثار پرویز تناولی با عنوان پرویز تناولی: پانزده سال مجسمه‌سازی بُرنز در سال 1977 در نیویورک به چاپ رسیده بود.
  3. به دلیل موانع قانونی، انجمن دوستداران فرش نتوانست با این نام بطور رسمی ثبت گردد و با نام تار و پود ثبت گردید. اما با همان نام انجمن دوستداران فرش شهرت یافت.
  4. خانه تاریخی نصیر‌الملک به دستور میرزا حسنعلی‌خان ملقب به نصیر‌الملک(۱۲۷۳۱۲۰۱ خورشیدی)پسر سوم قوام‌الملک ساخته شد. وی یکی از بزرگان سلسله قاجار بود.
پی‌نوشت:
اختصاصی کارپتور
اگر این مطلب را می‌پسندید از طریق لینک‌های زیر در شبکه‌های اجتماعی به سایر علاقه مندان همرسانی کنید!

دیدگاه ها

  • هنوز دیدگاهی ثبت نشده است!

نظرات شما:

  • نظرات حاوی هرگونه توهین و یا نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظرات به غیر از زبان فارسی و یا غیر‌مرتبط با مطلب، منتشر نمی‌شود.